Choroby przenoszone przez krew to poważny problem zdrowotny, który dotyka miliony ludzi na całym świecie. W Polsce, na przykład, około 165 tysięcy osób żyje z wirusowym zapaleniem wątroby typu C, a wirusy takie jak HBV, HCV i HIV stanowią istotne zagrożenie dla zdrowia publicznego. Zakażenia te mogą prowadzić do groźnych powikłań, takich jak marskość wątroby czy nowotwory, co sprawia, że temat ten jest niezwykle istotny. Zrozumienie dróg zakażenia oraz skutecznych metod zapobiegania jest kluczowe dla ochrony siebie i innych. W obliczu tych zagrożeń, ważne jest, aby być świadomym ryzyk i podjąć odpowiednie kroki w celu ochrony swojego zdrowia.

Choroby przenoszone przez krew – zagrożenie dla zdrowia

Zakażenia przenoszone drogą krwi, wywoływane przez groźne wirusy typu HBV, HCV czy HIV, stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia. Infekcje te często mają charakter przewlekły i mogą prowadzić do poważnych powikłań, takich jak marskość czy rak wątroby. Skala problemu jest znacząca – w Polsce z zakażeniem wirusem HCV zmaga się, według szacunków, aż 165 tysięcy osób.

Najczęstsze choroby przenoszone przez krew

Choroby przenoszone przez krew stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia publicznego. Do najgroźniejszych zakażeń należą:

• wirusowe zapalenie wątroby typu B (HBV),
• wirusowe zapalenie wątroby typu C (HCV),
• wirus HIV, powodujący AIDS.

HBV jest jedną z najgroźniejszych chorób zakaźnych, dotykającą około 257 milionów osób na świecie w formie przewlekłej. Zakażenie HCV jest równie szeroko rozpowszechnione.

Patogeny te, gdy dostaną się do krwiobiegu, mogą wywołać poważne, długofalowe konsekwencje. Często prowadzą do trwałego uszkodzenia wątroby, w tym marskości. Dodatkowo, negatywnie wpływają na układ odpornościowy, zmniejszając odporność organizmu na inne infekcje.

Jakie wirusy wywołują choroby przenoszone przez krew?

Choroby przenoszone przez krew są najczęściej wywoływane przez wirusy.

Najczęstsze z nich to:

• wirusowe zapalenie wątroby typu B (HBV),
• wirusowe zapalenie wątroby typu C (HCV),
• HIV,
• wirus Ebola.

Transmisja tych patogenów następuje przede wszystkim poprzez kontakt z zakażoną krwią. Warto wiedzieć, że HBV przenosi się nawet łatwiej niż HIV.

Wspomniane drobnoustroje wywołują poważne schorzenia:

• HBV i HCV odpowiadają za wirusowe zapalenie wątroby (typu B i C),
• zakażenie HIV prowadzi do zespołu AIDS.

Jakie są drogi zakażenia chorobami przenoszonymi przez krew?

Zakażenie **chorobami przenoszonymi przez krew** następuje **najczęściej** w wyniku **bezpośredniego kontaktu z materiałem zakaźnym** (np. krwią, wydzielinami ciała), gdy **wirus** lub inny patogen **przedostanie się do organizmu**. Wirus **zazwyczaj wnika przez uszkodzoną skórę** lub błony śluzowe.

Potencjalne drogi transmisji, przez które może dojść do zakażenia, obejmują:

• transfuzje krwi,
• używanie wspólnych igieł, szczególnie przez wiele osób,
• kontakty seksualne,
• zabiegi medyczne i kosmetyczne wykonywane niesterylnymi narzędziami,
• dzielenie przedmiotów osobistych (takich jak maszynka do golenia czy szczoteczka do zębów),
• urazy prowadzące do kontaktu z krwią (np. podczas bójek czy uprawiania sportów kontaktowych),
• udzielanie pierwszej pomocy rannej osobie.

Gdy patogen **przedostanie się do organizmu** (np. przez uszkodzoną skórę), **prawdopodobieństwo transmisji różni się** w zależności od jego rodzaju: w przypadku **WZW B** wynosi **od 6 do 60%**, dla **WZW C** jest to **około 2%**, natomiast ryzyko zakażenia **wirusem HIV** szacuje się na **0,1 do 0,3%**.

Jak można zapobiegać chorobom przenoszonym przez krew?

Aby skutecznie ustrzec się przed zakażeniem wirusem WZW B, czyli wirusowym zapaleniem wątroby typu B, warto pamiętać o kilku prostych zasadach i postępować rozważnie.

Co niezwykle istotne, placówki medyczne bezwzględnie muszą przestrzegać surowych standardów higieny i sterylności sprzętu, by zapewnić pacjentom bezpieczeństwo.

Choć wczesne wykrycie wirusa pozwala szybko zareagować i rozpocząć leczenie, najlepszą i podstawową ochroną jest szczepionka przeciwko WZW B.

Szczepienie przeciwko WZW B stanowi fundament profilaktyki tej choroby. Jest obowiązkowe dla noworodków tuż po przyjściu na świat, a także gorąco zalecane dla osób znajdujących się w grupach podwyższonego ryzyka, np. pracowników służby zdrowia czy osób planujących podróże do regionów o wysokim rozpowszechnieniu wirusa.

• unikać ryzykownych kontaktów seksualnych,
• zawsze używać jednorazowych, sterylnych igieł – dotyczy to zarówno zastrzyków, jak i innych procedur,
• nie dzielić się osobistymi przedmiotami, które mogą mieć kontakt z krwią lub innymi płynami ustrojowymi – takimi jak szczoteczki do zębów czy maszynki do golenia,
• używać rękawiczek ochronnych, gdy udzielasz pierwszej pomocy i możesz mieć kontakt z cudzą krwią,
• planując zabiegi, które naruszają ciągłość skóry (np. tatuaż, piercing, manicure, pedicure), zawsze wybierać renomowane, profesjonalne miejsca, gdzie masz pewność pełnej sterylności używanego sprzętu,
• w sytuacji kontaktu z cudzą krwią, nawet pozornie niewielkiego, nie zwlekać – jak najszybciej skonsultować się z lekarzem, aby ocenić ryzyko i ewentualnie podjąć odpowiednie działania.

Pamiętajmy, że edukacja i kampanie społeczne odgrywają dużą rolę, zwiększając naszą wiedzę i pomagając skuteczniej dbać o własne zdrowie i zdrowie innych.